De reis naar Mauthausen 2018

Vrijdag 4 mei vertrokken Frank van Keulen en ik met de trein naar Mauthausen. De reis verliep redelijk voorspoedig en ’s avonds konden we de door Frank bestelde auto in Salzburg ophalen en vandaar naar Enns rijden, waar we in ons hotel verbleven.

Op zaterdag zijn we al naar het voormalige concentratiekamp gereden waar Frank mij wegwijs maakte. Alhoewel er diverse groepen liepen, ervoer ik het toch nog als redelijk  rustig. Ik was zeer onder de indruk  van datgene wat ik daar zag, het museum, de vele monumenten uit de diverse landen. Het is onvoorstelbaar wat hier gebeurd is en ik had verwacht dat ik vreselijk zou gaan huilen. Dat gebeurde niet, want ik was voornamelijk  te verbijsterd door de aanblikken van de foto’s in het museum en de soberheid van het geheel. Wat hier geschiedde,  is te veel om te bevatten.

In het nevenkamp van Mauthausen, Gusen, kwamen we  zaterdag op tijd om de herdenking mee te maken. Hier hangt ook een plaquette van de Nederlandse slachtoffers.

Zondagochtend waren we al vroeg op het op het kampterrein aanwezig. Nu was het al behoorlijk druk en  ik kwam diverse bekenden tegen die ik het jaar daarvoor in Belgrado tijdens de  internationale conferentie van het CIM (Comité International de Mauthausen) had leren kennen. Heel bijzonder vond ik  dat de afvaardiging van Frankrijk bij ieder monument een roos neerlegde. Tijdens het wachten op de Nederlandse ambassadeur Marco Hennis, (die uit Wenen moest komen) hebben we wat rondgekeken en ik vond het verbazingwekkend en tegelijkertijd  heel mooi  om zo veel jongeren te zien uit heel veel landen met regenboogvlaggen en uiteraard de vlag van het land van oorsprong.  De ambassadeur kwam met een viertal stagiaires en toen gingen wij, voordat de officiële kranslegging  plaats vond, samen met de Engelse delegatie bloemen leggen bij het monument voor de slachtoffers van het Englandspiel  Daarna zaten wij met ongeveer 10.000 mensen te wachten totdat wij aan de beurt waren om kransen te leggen bij het internationale monument. Een opmerkelijke belevenis,  iedereen uit alle mogelijke landen, wacht totdat men wordt opgeroepen om bloemen te leggen bij het internationale monument op de voormalige appelplaats.

Aansluitend gingen we bloemen leggen bij het Nederlandse monument. Hier heeft Herman Duizend Jizkor en Kaddish  gezegd en heb ik het gedicht een foto van Willem Wilmink voorgedragen.     Hierna brachten we bloemen bij het monument van de Sinti en Roma  en zijn we naar Steengroeve gereden waar we de laatste bloemen brachten.

Van te voren had ik nogal veel moeite met het bezoek brengen aan enig concentratiekamp,  maar toen ik mij  eenmaal hier bevond, vond ik het een eer dat ik de hier gedode mensen mocht herdenken. Het is dan weliswaar niet mijn directe familie die hier omgebracht is, maar uiteindelijk  zie ik degenen die hier vermoord zijn toch ook als mijn verwanten.

De ceremonie in Mauthausen was nu voorbij en Frank en ik besloten een bezoek te brengen aan Schloss Hartheim.  Dit  was oorspronkelijk het bezit van Graaf van Starrenberg. Deze stelde zijn slot in 1898 ter beschikking  voor de verzorging van gehandicapte kinderen. In juni 1939 kwam er een decreet van Hitler dat besliste dat een vleugel van het slot moest omgebouwd worden tot gaskamer en crematorium. Omdat vele gevangenen uit Nederland ook  hier vermoord zijn, is er een  Nederlandse plaquette aanwezig, de namen van de slachtoffers zijn echter niet bekend.

Na het bezoek aan Schloss Hartheim zijn we terug naar het hotel gegaan omdat we de volgende dag weer terug naar Nederland zouden afreizen.

Mijn bezoek aan Mauthausen ervoer ik, mede dankzij de goede zorgen van Frank  van Keulen,  als zo’n waardevolle ervaring, dat ik, bij leven en welzijn, hier volgend jaar weer naar toe wil. Ook wil ik de ambassadeur van Nederland hartelijk bedanken voor zijn aanwezigheid en de prettige ontvangst.

Marjon de Klijn

 

Een foto,  Willem Wilmink

Van die razzia’s zijn foto’s
Jonas Daniël Meijerplein
waar de Duitse militairen
joden aan het treiteren zijn
Een bange man met keurige
schoenen
lange jas en vlinderdas
wordt over het plein gedreven
of het daar een veemarkt was

Kijk, daar staan drie Duitse
soldaten
met een spottend lachje bij
en daar kijkt een vierde Duitser
misschien toch beschaamd, opzij

Stel je voor je zag die foto
van de man met vlinderdas
en je zou opeens ontdekken
dat het je eigen vader was

Soms moet ik er ook aan denken
hoe het die andere zoon vergaat
die ontdekte, kijk mijn vader
is die lachende soldaat

 

 

 

Sorry, the comment form is closed at this time.